1991 tarihli Metallica albümünün 30. yıl dönümü şenlikleri kapsamında 10 Eylül 2021'de hem bu albümün deluxe versiyonu, hem de The Metallica Blacklist adında akıllara zarar bir tribute albüm piyasaya sürüldü. The Black Album'deki 12 şarkı, 53 farklı grup ve şarkıcının coverlarıyla 4 disklik bir pakete dönüştü. Ortada coverlanacak 12 orijinal Metallica şarkısı, onu coverlayacak 53 isim olunca şarkıların birden fazla versiyonlarını duymaya hazır olacaktık. Bu durum, "lütfen coverlar iyi çıksın" temennimizi güçlendiriyordu. Zira o kadar kapsamlı bir proje ki, aklımıza gelenin başımıza geldiği sıkıcı, aklımızı uçuran vurucu anlar da mevcut. Mesela tam 12 tane Nothing Else Matters yorumu, öte yandan iki tane Through The Never yorumu, sadece bir tane Struggle Within yorumu bulunmakta. Bu orantısızlık ve özensiz görünüm, sık sık "keşke şu şarkı veya bu şarkı konmasaymış" duygusu yaşatıyor. Metallica, geçmişte coverlarını duyduğu The Warning, The Hu, Rodrigo y Gabriela gibi Meksika'dan, Moğolistan'dan isimlerin yaptıkları karşısında heyecanlanıp böyle bir proje yapsak gazına gelmişler. Aralarında Giles Martin gibi sözü geçen bir ismin de bulunduğu yapımcı ekibi de bu projeyi resmen duyurup, isteyen müzisyenlerin The Black Album'den istedikleri parçaları yorumlayabileceklerini belirtmiş. Katılım gösteriyor ki, bu efsane albümün ünlü camiada da epey hayranı bulunuyor. Bu projenin evrensel, zamansız, sınırsız ve her türe açık olmasını isteyen Metallica, sonuçtan da gayet memnunmuş. Eleştirmenler ise sevdikleri ve sevmedikleri yanlarıyla her zamanki gibi bolünmüşler. Şimdi her diske ayrı ayrı bakalım:
DISC 1
Orijinal albümdeki şarkı sırası ile gittiğimiz için en güçlü olmasını beklediğim bu diskte 6 adet Enter Sandman, 7 adet Sad But True yorumu var. Ne var ki Japon/İngiliz pop şarkıcısı Rina Sawayama'nın, bir de Kanadalı Alessia Cara ile Meksikalı kızlardan oluşan The Warning'in birlikte yaptıkları Enter Sandman dışında hiçbirini beğenmedim. Hadi en abartılmış gruplardan biri olduğunu düşündüğüm Weezer neyse de, İsveçli heavy metalci Ghost'tan bu kadar düz, orijinalinden taklit, hiçbir farklı dokunuş içermeyen bir cover beklemezdim. Neyse ki üç tane nefis Sad But True yorumu, bu diski şenlendiriyor. Jason Isbell and The 400 Unit'in Sad But True tasarımı, belki de bu projenin en özgün, en havalı işi. Şarkıyı şahane bir alt. country, western, rockabilly evrenine taşıyan grup, cover nasıl olmalı dersi veriyor bana göre. Hemen ardından DJ ve yapımcı Camilo Lara projesi olan Mexican Institute Of Sound'un Sad But True'su geliyor ki, o da bu diskin en heyecan verici şarkılarından biri olarak göz kamaştırıyor. Asıl adı Anne Erin Clark olan St. Vincent'tan da bir Metallica coverı duymayı hiç beklemezdim. Ama dinlediğime de memnun oldum. Aynı şekilde, genç İngiliz pop rockçı Sam Fender da bir konserinde piyano baladına çevirdiği Sad But True ile ilk diskin farklı anlarından birine imza atıyor. Güney Koreli alternative rock grubu YB'nin yorumu ise, şarkının temposunu arttırdıkları için biraz ilginç sayılabilir. Bu sebeplerden dolayı ilk diskin puanı 7/10 olsun.
1. Alessia Cara & The Warning - Enter Sandman
2. Mac DeMarco - Enter Sandman
3. Ghost - Enter Sandman
4. Juanes - Enter Sandman
5. Rina Sawayama - Enter Sandman
6. Weezer - Enter Sandman
7. Sam Fender - Sad but True (Live)
8. Jason Isbell and the 400 Unit - Sad but True
9. Mexican Institute of Sound - Sad but True (feat. Metallica, La Perla, Gera MX)
10. Royal Blood - Sad but True
11. St. Vincent - Sad but True
12. White Reaper - Sad but True
13. YB - Sad but True
DISC 2
Burada bizi 5 adet Holier Than Thou, 7 adet The Unforgiven coverı bekliyor. Kabaca baktığımda Biffy Clyro ve Cage The Elephant dışında kimseyi tanımıyor olmanın, yeni isimler dinleyecek olmanın, belki de şöyle enteresan, otantik bir The Unforgiven duyma ihtimalinin heyecanı ile başladım. Lakin birkaç şarkı dışında ne yazık ki hüsran oldu. En çok da Holier Than Thou gibi The Black Album'ün en aslan parçalardan birinin kıytırık punk gruplarına boğdurulmasına üzüldüm. Bence en iyisi Biffy Clyro'nun yorumuydu ama o da şarkının sonlarına doğru bulduğu başka bir rotayı fazla uzattığı için sarkmaya başladı. Hala Slipknot bilmem nesi Corey Taylor gibi adamlardan iyi Metallica coverı yapmasının beklendiği bir vizyon varmış, öğrenmiş olduk. The Unforgiven cephesinde de durum farklı değil. Vishal Dadlani, Divine & Shor Police ve Flatbush Zombies adlı hiçbirini tanımadığım projelerin, hip-hop üstü rap donanımlı tasarımları fena değil de, niye birbirine benzeyen bu tasarımların ikisi de The Unforgiven'ı yorumlamışlar? Hint dostumuz Vishal Dadlani'nin yanık ses renginin bu şarkıya kattığı baharat biraz olsun onu öne çıkarıyor. Bana göre bu ikinci diskin en özgün şarkısı, Amerikalı art pop, alternative R&B, psychedelic pop şarkıcısı Moses Sumney'nin The Unforgiven'ı olmuş. Sumney, şarkıyı folktronica'nın, neo-soul'un gizemli sularında vaftiz edip sonsuzluğa uğurlamış adeta. Tabii bu diskin son şarkısı olduğu için olumlu manada bir uğurlayıştan söz ediyoruz. Sadece bu şarkıyı alıp kalanı çöpe atsak, bu "blacklist" de üç diskten oluşsa yeridir. Puan olarak 4/10 yeterli olsa gerek.
1. Biffy Clyro - Holier Than Thou
2. The Chats - Holier Than Thou
3. OFF! - Holier Than Thou
4. PUP - Holier Than Thou
5. Corey Taylor - Holier Than Thou
6. Cage the Elephant - The Unforgiven
7. Vishal Dadlani, Divine & Shor Police - The Unforgiven (Metallica)
8. Diet Cig - The Unforgiven
9. Flatbush Zombies - The Unforgiven (feat. Metallica & DJ Scratch)
10. Ha*Ash - The Unforgiven
11. José Madero - The Unforgiven
12. Moses Sumney - The Unforgiven
.jpg)
DISC 3
Bu diskte 4 adet Wherever I May Roam, 3 adet Don't Tread On Me (aslında biri Don't Tread On Else Matters) sadece 2 adet Through The Never, 6 adet de Nothing Else Matters coverımız var. Dave Gahan ve The Hu, bu diskin headlinerları. Chase & Status ve Portugal. The Man ise merakla beklediğim isimler. Bir de hiç sevmediğim Miley Cyrus'ın WATT, Elton John, Yo-Yo Ma, Robert Trujillo, Chad Smith gibi akıllara zarar bir featuring ile yaptığı Nothing Else Matters yorumu bulunuyor ki, onu da merak etmemek elde değil. Fakat sadece iki şarkı harika, geri kalanında bazı sıkıntılar mevcut. Dave Gahan'ın Nothing Else Matters söylüyor olması zaten tarihi bir olay. Onun sesinde şarkı o kadar farklı bir huzur, sakinlik, hüzün kimliği kazanmış ki, narin elektro dokunuşlarının sürüklediği bir nehir misali usul usul akıyor. The Black Album'ün bence en iyi şarkılarından biri olan Through The Never'ın yorumu ise, Metallica'nın da hayranı olduğu Moğol rock grubu The Hu'nun sayesinde bayır aşağı yaldır yaldır gidiyor. Şarkıyı Moğolca dinlemek de ayrı bir zevk. Daha önce Sad But True'yu da coverlamış (ve yine uçurmuş) olan grubun bu projenin en orijinal isimlerinden biri olduğu su götürmez. Meraklısına The Hu'nun 2022 marka albümü Rumble Of Thunder bence yılın en iyi albümlerinden biridir ve şiddetle tavsiye edilir. Yine Through The Never'ın Nijeryalı şarkıcı Tomi Owó versiyonu da bu diskin fark yaratan anlarından biri. Şarkıyı tanınmayacak hale sokmuş ki, iyi mi, kötü mü bilemesem de gayet iyi bir iş çıkmış.
Joe Pardi adlı country şarkıcısı dostumuzun Wherever I May Roam denemesi ise bir hayli kötü. Zaten adamın iyi bir country sesi de yok. Şarkıyı da orijinaline uygun şekilde risksiz çalması, bol miktardaki "ne gerek vardı" anlarından biri sadece. Herkes mutlaka risk almak zorunda değil. Ama en azından Phoebe Bridgers gibi ele aldiğın şarkıyı kasmadan, kendi tarzında çalıp söylemek zor olmasa gerek. Kendisi "Nothing Else Matters bir piyano ağırlıklı bir pop baladı olsa nasıl olurdu"nun en iyi cevaplarından birini vermiş. Gelelim bol featuringli Miley Cyrus yorumuna. Cyrus'ın itici sesi bir yana, o kadar ünlü simanın garnitürden öte gitmeyen konuklukları, zaten kötü bir Amerikan arabesk pop rock'a dönüşmüiş şarkıya hiç bir orijinallik katmamış. Bu bölümün kapanışında Şili doğumlu Mon Laferte'den orijinal bir yorum beklerdim, o da olmadı. Hani kendisine bayıldığımdan değil ama yine de onun art pop dokunuşlarına tanık olduğum için beklentim artmıştı. Sonuç olarak bu diskten üç şarkı alıp olay mahallini terk ediyoruz. 3/10
1. J Balvin - Wherever I May Roam (feat. Metallica)
2. Chase & Status - Wherever I May Roam (feat. Metallica & BackRoad Gee)
3. The Neptunes - Wherever I May Roam (feat. Metallica)
4. Jon Pardi - Wherever I May Roam
5. SebastiAn - Don't Tread on Else Matters (feat. Metallica)
6. Portugal. The Man - Don't Tread on Me (feat. Aaron Beam)
7. Volbeat - Don't Tread on Me
8. The HU - Through the Never
9. Tomi Owó - Through the Never
10. Phoebe Bridgers - Nothing Else Matters
11. Miley Cyrus - Nothing Else Matters (feat. WATT, Elton John, Yo-Yo Ma, Robert Trujillo, Chad Smith)
12. Dave Gahan - Nothing Else Matters
13. Mickey Guyton - Nothing Else Matters
14. Dermot Kennedy - Nothing Else Matters
15. Mon Laferte - Nothing Else Matters
Artık son bölümdeyiz ama Nothing Else Matters fırtınası devam ediyor. (Fırtına burada olumsuz anlamda kullanılmıştır.) Bir önceki diskte zaten 6 tane Nothing Else Matters varken, 6 tane de bu diske koymuşlar. Şarkının kötü yorumlarından bıkmak bir tarafa, şarkının orijinalinin de kötü olduğunu düşünmeye başladım. Bunlardan Rus piyanist Igor Levit'in modern classical şeklinde yorumladığı, bir de o çok sevdiğim country soul sesinin yüzü suyu hürmetine Darius Rucker'ın seslendirdiği Nothing Else Matters'ları cebime koydum. My Morning Jacket takdir edilesi biçimde şarkıyı bambaşka bir şeye dönüştürmüş olsa da, dönüştürdüğü şeyi sevmedim. Koskoca projede sadece bir defa coverlanan ilk şarkı olan, alt. country grubu Goodnight, Texas'ın seslendirdiği Of Wolf And Man, o kadar Nothing Else Matters'ın ardından geldiği için midir kulağımı temizledi sayılır. Arka arkaya iki The God That Failed yorumunun ikisi de, yorumlayan isimlere bakınca yine hayal kırıklığı yarattı. IDLES ve Imelda May'den beklentilerim yüksekti. Tresor, Cherry Glazerr, Izia ise bu diskin "kim bunlar, niye Metallica coverlamışlar, niye bu kadar kötü coverlamışlar" kontenjanından dahil olmuşlar sanırım. Neyse ki son iki şarkının ilkinde spiritual jazz ve post-bop'ın kral saksafonculaından Kamasi Washington, My Friend Of Misery'yi uçurmuş. Koskoca projede sadece bir defa coverlanan ikinci şarkı ise Meksikalı flamenko ve jazz fusion gitaristleri Rodrigo y Gabriela'nın enstrümantal yorumuyla The Struggle Within. Bu son iki kaliteli yorumun ardından "işte böyle şeyler olmalıydı" diye söylene söylene projenin sonuna ulaşıyoruz.
1. Igor Levit - Nothing Else Matters
2. My Morning Jacket - Nothing Else Matters
3. PG Roxette - Nothing Else Matters
4. Darius Rucker - Nothing Else Matters
5. Chris Stapleton - Nothing Else Matters
6. Tresor - Nothing Else Matters
7. Goodnight, Texas - Of Wolf And Man
8. IDLES - The God That Failed
9. Imelda May - The God That Failed
10. Cherry Glazerr - My Friend of Misery
11. Izia - My Friend of Misery
12. Kamasi Washington - My Friend of Misery
13. Rodrigo y Gabriela - The Struggle Within
Nihayetinde elimizde 53 adet The Black Album coverı var. Ne yazık ki bir çoğu elimizde, aklımızda kalmayacak kadar vasat. The Black Album kesinlikle bir anma projesini hak ediyordu. Keşke daha seçici olunsaymış, önüne geleni stüdyoya sokmasalarmış. Tamam onlar da Metallica'ya ve bu albüme olan saygılarını göstermek istemişler. Ama saygı göstermek isterken saygısızlık etmişler bir yerde. Aynı şarkının 12 coverını da koyacaksanız onları önceden dinleyip eleyebilirdiniz sayın yapımcılar. Bir de bazı şarkılarda "feat. Metallica" olduğuna bakmayın. O şarkılarda orijinallerinden kes-yapıştır yapılmış. Mesela bir James Hetfield - Phoebe Bridgers düeti (James Hetfield - Dave Gahan düeti daha da efsane olurdu bu arada), Rina Sawayama - Kirk Hammett ortaklığı gibi heyecan verici hamleler yapılabilirdi. Ayrıca Macy Gray'in 2012'de çıkan Covered albümündeki Nothing Else Matters yorumu (ki şu yukarıdakilerin çoğundan daha iyidir) gibi arşiv araştırmasıyla eski Metallica - The Black Album coverları bulup eklenebilirdi. En önemlisi, sen Metallicasın, şu tonla tanınmayan isim yerine daha bilinen veya sıra dışı şarkıcı/gruplarla flört edebilirdin. Uzatmayalım, zaten proje yeterince uzatılmış. Bu dört diskten en beğendiklerimi toplarsam şöyle bir sonuç çıkıyor:
1. Rina Sawayama - Enter Sandman
2. Jason Isbell and the 400 Unit - Sad but True
3. Mexican Institute of Sound - Sad but True (feat. Metallica, La Perla, Gera MX)
4. St. Vincent - Sad but True
5. Vishal Dadlani, Divine & Shor Police - The Unforgiven (Metallica)
6. Moses Sumney - The Unforgiven
7. The HU - Through the Never
8. Phoebe Bridgers - Nothing Else Matters
9. Dave Gahan - Nothing Else Matters
10. Igor Levit - Nothing Else Matters
11. Kamasi Washington - My Friend of Misery
12. Rodrigo y Gabriela - The Struggle Within
SONS OF ZÖKU - ËNDLËSS
.jpg)
.jpg)
.jpg)
