Crosby, Stills, Nash & Young - American Dream

The Byrds'den David Crosby, Buffalo Springfield'den Stephen Stills ve The Hollies'den Graham Nash'in 1969'da kurdukları Crosby, Stills & Nash, Neil Young'ın da katılımıyla efsanevi Woodstock Festivali'ni sallamış ekiplerdendi. Aralarındaki uyuma hayran kalan grup sofraya bir tabak daha koyarak Crosby, Stills, Nash & Young haline geldi. 1970 tarihli ilk albüm Déjà Vu, Amerika'da bir numara oldu, yere göğe sığdırılamadı, hala da rock tarihinin en iyi albümlerinden biri sayılır. Solo çalışmayı daha çok seven Neil Young, arada yolsuz kalıp arkadaşlarına yıkılan tipler gibi gruba girip çıkardı. Diğerleri de buna sesini çıkarmazdı tabii.

Dörtlü birlikte 1971'de 4 Way Street albümleriyle Déjà Vu kadar olmasa da yine çok iyi eleştiriler alıp çok iyi sattı. Neil Young'ın kaçamakları da bundan sonra başladı. Arada arkadaşlarını yalnız bırakmadığı konserler ve başka etkinlikler dışında grup yoluna uzun süre Crosby, Stills & Nash olarak devam etti. 1985'te meşhur Live Aid konserinde CSNY olarak tekrar sahalara dönen grup, bu konserdeki performanslarının donukluğuyla eleştirildi. Bu başarısızlık onları kamçıladı mı bilinmez, ekip işi büyütüp yeni albüm için 4 Way Street'ten 17 yıl sonra 1988'de American Dream albümleriyle ortaya çıktı. Ne var ki bu albümle eleştirilerin daha fazlası onları bekliyordu.

American Dream, benim CSNY ile ilk tanışmamdır. Her yeni tanıştığımdan memnun olurum diye birşey yok ama o dönemlerde tanıştıklarımın bir çoğunun yeri hala başkadır. Kasetini almış olmaktan en fazla gurur duyduğum albümlerden biriydi ve uzun süre elimden düşürmemiştim. Oysa o zamanlar internet olmadığı veya dünyaca ünlü müzik kritiklerinin yer aldığı dergilere ulaşamadığım için American Dream hakkında dönen muhabbetlerden bihaberdim. O kritikler albümü son derece sıkıcı, zaman kaybı, gereksizce uzun, en kötü Neil Young albümünden bile daha kötü ilan etmişlerdi. Hatta çokbilmiş bir eleştirmenin 1991 tarihli The Worst Rock and Roll Records Of All Time adlı kitabında 4 numaraya yerleştirilmişti. Yıllar sonra bunları öğrendiğimde eleştiri işinin acımasız ve adaletsiz yanına olan hislerim daha da keskinleşmişti.

Albümün kötü olduğunu sadece dışarıdan kimseler değil, LSD atmaktan beyni sulanmış David Crosby de itiraf ediyordu. Ona göre American Dream'e zaten yeterince iyi şarkı yazamamışlardı, bir de üstüne ellerindeki 14 şarkının hepsini koyarak albümü iyice şişirmişlerdi. Oysa bana göre Crosby, kendi solo albümlerinde bile olmayan Compass gibi bir besteyle hem uyuşturucu geçmişinin özeleştirisini çok güzel yapmış, hem de müthiş bir psychedelic folk örneğiyle albüme farklı bir boyut daha eklemişti. Albümün sözde başarısızlığıyla ilgili yorum yapmayıp her zamanki gibi solo işlerine geri dönen Neil Young'ın Name Of Love, This Old House, Feel Your Love şarkılarını da öyle her albümde bulamazdınız o dönemlerde. Graham Nash'in yazdığı Clear Blue Skies'ın bir benzerine uzun zamandır rastlamadım. Onun o düğün salonunda çiftlerin dansa kalktığı veya güneşli bir Pazar gününün iç ısıttığı ruh halini hep sevdim.

Benim için grubun has adamı Stephen Stills olmuştur. Bunun sebepleri de karizmatik vokali, harika gitar süslemeleri ve American Dream'i uçuran Drivin' Thunder, Got It Made, Night Song (üçü de Stills / Young ortak bestesi) şarkılarında öne çıkan güçlü rock kimliği. Hele o Drivin' Thunder'ın katil riffleri her dinleyişimde tüylerimi diken diken edip kendimi bir kirpi gibi hissetmeme neden olur. O güçlü rock kimliğine Crosby bestesi  Night Time For Generals'ı da ekleyebiliriz. Got It Made, Shadowland, That Girl şarkılarında ise 80'lerin tortusu mevcut. Özellikle Graham Nash ve David Crosby'nin sağladığı incelikli vokal armonisiyle müthiş bir yoğunluk içeren şarkılar bana Name Of Love, This Old House, Clear Blue Skies, Feel Your Love ezberi yaptırmıştır. Nicedir onları karaokelemek istemişimdir.

Albümü bir parça hantal gösteren 1-2 şarkı (hadi isimleri Don't Say Goodbye ve Soldiers Of Peace olsun) bile birilerinin gönlünü kazanabilecek potansiyelde iken, American Dream'in geniş kitlelerce beğenilmeyişini asla anlayamayacağım. Déjà Vu bence içine girilmesi zor bir albüm. Belki 70'lerin psychedelic folk disiplinine çok uzak olduğumdandır. Ama aynı verilere sahip birçok albümün içine hiç zorlanmadan girmişliğim ve hayranı olmuşluğum vardır. Bu açıdan American Dream'e gösterilen muamele beni hep üzmüştür. Hatta aklıma Searching For Sugar Man belgeselini getirir. İmkanım olsa sırf American Dream'in politik duruşundan müzikal yoğunluğuna şarkı şarkı bakabileceğimiz bir belgesel çekip ona bunca yıldır hak ettiği ama bir türlü verilmeyen itibarı teslim etmek isterdim. Şimdilik sadece bu kadarı elimden geliyor. Bazı kendini bilmezlerce "Tüm Zamanların En Kötü Rock and Roll Albümleri" kategorisinde 4 numara olan American Dream benim için bu!

1. American Dream
2. Got It Made
3. Name Of Love
4. Don't Say Goodbye
5. This Old House
6. Night Time For Generals
7. Shadowland
8. Drivin' Thunder
9. Clear Blue Skies
10. That Girl
11. Compass
12. Soldiers Of Peace
13. Feel Your Love
14. Night Song