Toumast - Amachal

Toumast'ın hikayesi, öncülü olan Tinariwen'e benziyor. Tuareg mensubu Moussa Ag Keyna, 90'ların başlarındaki isyan hareketine katılmış, sonrasında Nijerya ve Mali hükümetlerinin Tuareg topraklarını tanıması için mücadele veren Tuareg Kurtuluş Cephesi'nin kampanyalarında aktif rol üstlenmiş. Ortalık sakinleşince Fransa'ya dönen Moussa, orada tanıştığı şarkıcı / gitarist Aminatou Goumar ile Toumast'ı kurmuş. Fransız multi-enstrümantalist Dan Levy'nin de yardımlarıyla Tinariwen'in havaya uçurduğu doğu - batı sentezi rock kapılarından içeri gururla giren Toumast, 2006'da Ishumar, 2010'da da Amachal adında iki güzel " Tishoumaren" albümü dünyaya getirmiş bir ikili. Grup özellikle Fransa'da çok sevilmiş. Hatta Dominique Margot adında bir yönetmen 88 dakikalık "Toumast: Guitars and Kalashnikovs" belgeselinde grubun müzikal yolculuğunu filme almış.

Toumast, bu kişilikli müzik türünü icra eden diğer grupların benimsettiği blues, folk, rock köklerine funk unsurlar da ekleyerek biraz daha dinamik bir atmosfer elde etmiş bir grup. Ama bu demek değil ki o hüzünlü elektro gitar, el çırpmalar, zılgıtlar ve yeni nesile geçmişte verilmiş mücadeleleri, geleceğe umutlu bakışı yansıtan lirikler unutulmuş. Tam tersi, bu dinamiklik tüm tishoumaren unsurları daha da renklendirmiş denebilir. Mesela açılıştaki Ibliss, Timhrithin, Nimanghran, Aïtma adlı parçalar Toumast'ın Malili çağdaşlarına nazaran funk rock ruhu daha yoğun bir etkileşim içinde olduklarının kanıtları sayılabilir. (Bu saydığım şarkıları bir kulaklıkla Red Hot Chili Peppers basçısı Flea'ye dinletip yüzündeki ifadeyi görmek isterdim.) Üstelik Toumast'ın bu yüzünü biraz daha batıya dönmüş tavrı bu kadarla sınırlı kalmıyor.

Grup özellikle Aïr-Tombouctou ve Arawen şarkılarının dozu çok iyi ayarlanmış, nakaratlarla güçlendirilmiş, etnik bağlılıkları es geçilmemiş sertliğiyle beni kendine hayran bıraktı. Zira Tinariwen, Tamikrest, Terakaft veya Abdallah Oumbadougou gibi Tuareg lezzetlerini tattıktan sonra böyle bir hamle beklemiyordum doğrusu. Beat Assailant'nın İngilizce rap vokaliyle renklendirdiği funk rock Timhrithin, Jehro adlı şarkıcının yine İngilizce vokaliyle konuk olduğu reggae rock Baba gibi başka hamleleri de var grubun. Bu müziği dinledikçe bağlanırken hiç aklımın ucuna bile gelmediği üzere bir de cover çalmışlar ki, yeme de yanında yat. Jimi Hendrix'in You Got Me Floatin' zımbasını mükemmel biçimde yeniden yorumlayan Toumast ikilisini dinlerken sanki akrabalarım sahnede çalıyormuşçasına duygulanıp gururlandım nedense. Sonra 2010 yılında çıkan bu albümü çok fena ıskaladığımı, en kötüsü de acaba buna benzer başka ne tür güzellikleri ıskalamış olabileceğimi düşündüm. En sonunda bombaların masum insanları ıskalamadıkları bir dünyada yaşadığım gerçeği yanında bu hayıflanmaların bir hiç olduğunu, vakit varken sahip olduklarımızla en mümkün olanı, en verimli biçimde yaşamamızın önemini bir kez daha anladım.

1. Ibliss
2. Aïr-Tombouctou
3. Azaman
4. Timahirithin (feat. Beat Assailant)
5. Awala Ounhou
6. Nimanghran
7. Baba (feat. Jehro)
8. Akal Daalin
9. Arawen
10. Ami
11. Aïtma
12. You Got Me Floatin'
13. Tezartékma